Laat de lezers dus ademen. Geef ze de kans om op adem te komen.
Ik ben hier al op ingegaan in de blogpost Maak de knip. Maar een goede tekst 'ademt'.
Waardoor verlies ik als lezer de adem?
Moeilijke woorden en jargon
Als ik een woord niet snap, moet ik het meerdere malen lezen. Bovendien moet ik terug in de tekst. Wat staat daar nou? Nog voor ik bij de punt ben, heb ik dus een hapering in mijn ademhaling. Moeilijke woorden en jargon zijn meestal te vermijden, schrijf er dus omheen en geef de lezer ademruimte.
Lange woorden
In het verlengde van de moeilijke woorden, liggen de lange woorden. Arbeidsongeschiktheidspensioen. Of chloorfluorkoolwaterstofverbinding. Mooie woorden, maar als lezer ben je de adem kwijt voor je het einde van het woord bereikt, laat staan het einde van de zin.
Lange zinnen
Ze zijn te moeilijk en te onoverzichtelijk en kunnen vaak al veel eerder worden geknipt. Hierbij een mooi voorbeeld van Schrijftips voor ambtenaren: "Zo dikwijls de zorg voor de naleving van enig voorschrift van deze verordening dit vereist, wordt hierbij aan hen die met de zorg voor de naleving daarvan zijn belast of daaraan moeten meewerken, bevoegdheid gegeven tot opsporing behoudens de strafrechtelijke grenzen in de overige wetgeving." Niet alleen weet ik niet direct wat er staat, ik ben al buiten adem voor ik er aan ben begonnen.
Te veel korte zinnen
Staccato. Of de mitrailleur-stijl. Het in korte opeenvolging afvuren van zinnen. Kort. Bondig. Maar als je ze langer leest vermoeiend. Scherp. En strak. Met weinig ruimte om te ademen. Kan leuk werken. Als je actie wil in je tekst. Maar doe het niet te lang. Kost je lezers. Heel jammer. Tenzij je net zes bakken koffie op hebt. Dan leest het heerlijk.
Lange teksten
Ook het zien van lange teksten zonder tussenkopjes of witregels kan al bij voorbaat de adem van de lezer wegnemen. Zorg voor duidelijke brokken. Een tussenkopje doet wonderen. Zie je een tekst die de gehele pagina vult, dan weet je dat het nog wel een tijdje duurt voor je van punt A naar punt B komt. En dus rust krijgt om te ademen. Een alinea en witregel onderbreken dit. En geven de ruimte om te stoppen voor het einde van de pagina. Voor de rust belangrijk.
Eindeloze opsommingen
- Ja opsommingen zijn handig.
- Maar hoeveel bullets heb je nodig?
- En voorbij de derde bullet sla ik toch al niet meer op wat je te zeggen hebt.
- Laat staan dat ik nog weet wat er bij de vierde staat.
- Houd je opsommingen dus kort.
- Komt overeen met staccato.
- Te veel en ik raak buiten adem.
