Soms kom je een woord tegen en dat woord is perfect. Het enige, echte woord om te omschrijven hoe jij over iets denkt. Wat communicatie aangaat, is dat woord voor mij ‘congruentie’. Congruentie betekent gelijkvormigheid en overeenstemming. Bij mensen wil dit zeggen dat denken, voelen en doen als vanzelf bij elkaar passen en in elkaars verlengde liggen. Ik denk dat de grootste uitdaging voor communicatie er in ligt constant een oog te houden op deze aspecten. Is onze communicatie gelijkvormig en liggen ‘denken, voelen en doen’ logischerwijs in elkaars verlengde?
Klinkt logisch... blijkt moeilijker dan gedacht. We doen als organisaties namelijk veel communicatieve beloften. Online en offline. Fysiek en virtueel. Extern en intern. En of die nou allemaal even gelijkvormig zijn?
- Offline in onze brochures, reclame, flyers en persberichten in de reguliere media.
- Online (en virtueel) op de website, in onze content, in webshops, in nieuwsbrieven en op onze Social Media-kanalen.
- Maar ook fysiek moeten we niet vergeten. Veel van de online klachten die op Social Media terechtkomen, betreffen klachten van mensen die niet goed zijn geholpen in de fysieke winkel. Of die geprobeerd hebben te bellen en vastliepen op het callcenter.
- En als laatste: zijn de beloften die we extern maken ook intern aangekomen?
Het probleem? Congruentie. We zijn vaak niet in overeenstemming als organisatie. Het ene ligt niet logischerwijs in het verlengde van het andere. Virtueel is de sky the limit, maar kunnen we dat fysiek ook waarmaken? Zijn de externe beloften ook intern gecheckt op haalbaarheid? Is iedereen op de hoogte? Is er gelijkvormigheid en overeenstemming? Liggen denken, voelen en doen op één lijn? We denken op een bepaalde manier over service. We voelen natuurlijk aan hoe het goed zou moeten. Maar doen we het ook?
We hebben als communicatie gelukkig al veel mogelijkheden tot onze beschikking om voor een gezonde eenduidige vertaalslag te zorgen. Waar het mij echter om gaat is de mindset. Denken we op de juiste manier? Voelen we op de juiste manier? En doen we op de juiste manier? Enkele duidelijke aandachtspunten dragen bij aan de congruentie van onze communicatie.
1. Consequente doorvoering van de huisstijl
2. Consequente doorvoering van de tone-of-voice
3. Consequent blijven redeneren vanuit de kernwaarden (missie en visie) van de onderneming
Bestaat toch al lang? Is toch niets nieuws? Blijkt toch nog moeilijk. We praten niet voor niets al zo lang over Social Media als het bestaat. Terwijl de oplossing simpel is: congruentie. Zorg dat het allemaal bij elkaar blijft kloppen. Blijf letten op je 'denken, voelen, doen'. Nieuwe technieken. Zeker! Nieuwe kanalen. Zeker! Andere etiquette. Zeker! Maar in de basis loop je geen gevaar als je blijft letten op je congruentie.
Daarmee is het verhaal echter nog niet afgelopen. Want communicatie is voor een groot gedeelte extern. Maar intern?
Laten we kijken naar een standaard organisatie. De afdeling communicatie legt verantwoording af aan de marketingmanager of de communicatiemanager. En deze legt verantwoording af aan de directie. Simpel zat. De directie let op de grote lijnen. Zet de koers uit. Maar is dat automatisch congruent? Want wat de afdeling communicatie naar buiten belooft – en wat de waardering van de directie kan wegdragen – daarover is vaak niet gecommuniceerd met de rest van de organisatie. Communicatie praat niet direct met het callcentre. Of met de receptie. Of met het personeel in de winkel. Of met de mensen in het magazijn. Het loopt mis in de congruentie. Het beeld van de onderneming klopt niet met de werkelijkheid van de onderneming.
En in die valkuil blijven we trappen. Hoeveel afdelingen webcare we ook opzetten, het is nutteloos als je organisatie niet congruent is.
Een organisatie die werkelijk klaar is voor deze tijd, is dan ook die organisatie die congruentie snapt in elke vezel en binnen elke laag. Het is niet alleen een uitdaging van communicatie. Het draait om de totaalvisie van de gehele organisatie. Denken, voelen en doen, moeten op één lijn staan.